خردترین نهاد منتخب دموکراتیک – آذر منصوری

 

- مشارکت به معنای سنتی آن از دیرباز در جوامع انسانی وجود داشته و مورد توجه صاحب نظران بوده است. در میان انواع مشارکت، مشارکت مدنی از جایگاه رفیعی برخوردار است که بر پایه تعامل میان افراد شکل می‌گیرد و بر بعد حق مداری در مقایسه با وظیفه مداری متمرکز است

شورایاری می‌کوشد نوعی نظم اجتماعی برقرار سازد تا در سایه آن مناسبات اجتماعی تنظیم گردیده و امنیت اجتماعی، تفاهم و مشارکت مدنی تحقق یابد. به علاوه مشارکت مدنی در سطح محله می‌تواند موجب وفاق اجتماعی گردیده، از بار مسئولیت و تصدی گری دولت نیز بکاهد. از آنجا که مشارکت مدنی در ایران با شکل گیری شوراهای اسلامی نمود عینی‌تری پیدا کرد و به تدریج به عنوان یک حق در جامعه مطرح گردید، تشکل‌ها، انجمن‌های محلی و شورایاری‌های محلات، حلقه ارتباطی میان مدیریت محلی و شهروندان هستند که در واقع به تمرین مشارکت مدنی در سطح محلی می‌پردازند . 

-        با توجه به اهمیت موضوع شورا یاری ها و برگزاری انتخابات آن در 22 اسفند ماه، سایت  جمعیت زنان مسلمان نو اندیش گفت و گویی را با آذر منصوری عضو شورای مرکزی جمعیت زنان مسلمان نو اندیش  و فعال سیاسی اصلاح طلب انجام داده است.

-        شورا یاری ها چه کارکردی دار ند؟ آیاطی این سالها می توان ارزیابی دقیقی از شورایاری ها داشت؟

-         از دوره اول شکل گیری شوراهای اسلامی شهر روستا که به همت دولت اصلاحات آن هم بیست سال پس از انقلاب اسلامی برگزار شد، موضوع تشکیل شورایاری ها در کلان شهری مانند تهران مطرح بوده است.گروهی از جامعه شناسان مانند دکتر پرویز پیران نیز طراح آن بودند.و به طور مشخص خانم جلایی پور در تهران اجرای آن را دنبال می کردند.در واقع دلیل اصلی تشکیل شورایاری ها نیز شکل گیری بسترهایی برای مشارکت مردم در خرد ترین سطح متصل به نهادی دموکراتیک بود که با انتخابات و صندوق رای فراهم می شد.به عبارت دیگر قرار بود با تشکیل این شوراها نمایندگان محلات  حلقه واسط بین شورای شهر و مردم باشند و طبیعی است در چنین جایگاهی می توانند به طور غیر مستقیم بر عملکرد شهرداری در محلات نیز نظارت داشته باشند.از سوی دیگر این  شوراها به عنوان حلقه واسط شورا و مردم عمل نموده و بر توزیع عادلانه منابع و امکانات  در اختیار شهرداری و بخشهای دیگر اجرایی نیز می تواند نقش داشته باشد.به هر روی تشکیل پارلمان های محله ای ،خرد ترین سطح دموکراتیزاسیون در سطح ساختار حقوقی است. اما صرف بودن این سامانه محله ای به تنهایی نتیجه ای به دنبال نخواهد داشت. اگر این شورایاری ها بتوانند در محلات خود با توجه به کارکرد و وظایف شهرداری ها اثرات مثبتی داشته باشند قطعا این ظرفیت به عینیت خواهد رسید. البته معتقدم شورایاری های دور اول در صورتی که خود  شورا به سرانجام انحلال مبتلا نمی شد                می توانست از بسیاری از معضلاتی که امروز شهر تهران با آن دست به گریبان است پیشگیری کند. در مجموع به نظرم در برخی محلات کارکردهای  بسیار موثری داشتند.

-        نقش رسانه ها را در انتحابات شورا یاری ها  چگونه ارزیابی می کنید؟

-         22 اسفند قرار است انتخابات شورایاری ها برگزار شود.اما در بسیاری از محلات هیچ خبری از این انتخابات نیست. مسلما رسانه ها می توانند هم در ترغیب مردم برای پا گذاشتن در عرصه نقش موثری داشته باشند.مردم را با فلسفه وجودی شورایاری ها آشنا سازند و حساسیت ها و کنش لازم را  برای حضور فعال چه به عنوان انتخاب کننده و چه انتخاب شونده ،در جامعه بوجود بیاورند.توجه به این نکته هم لازم است که اساسا شوراها و شورایاری ها بیشتر یک نهاد اجتماعی فرهنگی هستند و در صورتی که به سیاست زدگی مبتلا شود آسیب خواهد دید.این مسئله را رسانه ها نیز باید مد نظر قرار دهند.این نقش و کارکرد اجتماعی نباید تحت الشعاع قرار گرفته و کمرنگ شود.

-        مهمترین موانع و مشکلات پیش روی شورا یاری ها چیست؟

-         همان طور که گفتم این نهاد دموکراتیک چون یک نهاد اجتماعی  با کارکردی کاملا اجتماعی فرهنگی است ،باید از آن مراقبت کرد تا به آفت سیاست زدگی مبتلا نشود.به نظر می آید با اینکه چند دوره از تشکیل آن می گذرد، هنوز ازآن حساسیت لازم برای مشارکت بیشتر  مردم برخوردار نیست. از طرف دیگر تجربه این چند دوره نشان داده که این مجموعه نیازمند آموزش و توانمند سازی است. افرادی که به عنوان کاندیدا در اتنتخابات شورایاری ها شرکت می کنند در وحله اول باید خودشان نسبت به این ظرفیت اشراف داشته باشند، فرصت ها و تهدیدهای آن را بدانند و مهم ترین نکته اینکه بدانند با این ظرفیت چگونه می توانند در حوزه مدیریت شهری تاثیر گذار باشند.و این نقش واسط را چگونه در بستر شورایاری ها جریان سازی کنند.از سوی دیگر این یک کار جمعی است و همین کار جمعی می تواند بستری برای گفتگو، همدلی و مفاهمه بین صاحبنظران در محلات شهر ایجاد کند.ببینید نزدیک 360 محله در تهران قرار است چنین شوراهایی شکل بگیرد و به طور قطع این 360 شورای محلی در شهری با مشکلات فزاینده تهران در صورتی که به وظایف و اختیارات و کارکرد این نهاد اشراف داشته باشند خیلی می توانند در اصلاح این روند موثر باشند.

-        چرا فرهنگ شکل گیری و فعالیت چنین نهادهایی در کشور ما وجود ندارد؟

-         علی القائده در صورتی این فرهنگ شکل می گیرد که مبادی آموزشی ما، با  آموزش های ترویجی نقش شورایاری ها را مورد توجه  مردم قرار دهند. یقینا صدا سیما می تواند نقش موثری در این آموزش داشته باشد. از سوی دیگر تا مردم اثرات حضور و شکل گیری این نهادها  و اثر بخشی آن را ندیده اند نمی توان انتظار رفتار دیگری داشت. شورایاری ها نیز از این قائده مستثنا نیست

منبع: سایت جمعیت زنان مسلمان نواندیش