آذر منصوری معتقد است عملکرد فراکسیون امید در بحث زنان می تواند تابعی از فعالیت و پیگیری نمایندگان منتخب زنی باشد که در مجلس دهم حضور دارند. وی می گوید: نماینده های زن مجلس خود باید فراکسیونی را که کار ویژه اش موضوع زنان باشد در این مجلس ایجاد کنند.فراکسیونی ذیل فراکسیون امید و هم از تجربه زنان در مجالس پیشین ایران استفاده کنند و هم تجربه زنان دیگر کشورها.در این صورت می توان نسبت به پیگیری مطالبات زنان ایران در مجلس آینده امیدوار بود.
مهندس آذر منصوری فعال سیاسی اصلاح طلب ،عضو شورای مرکزی جمعیت زنان مسلمان نو اندیش و حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در گفت و گویی مبسوط به سوالات ما در خصوص مسائل مهم داخلی و خارجی کشورمان پاسخ داد که در ادامه می آید
* نسبت هویت اصلاحات با ائتلاف هایی نظیر آنچه در ٩٢ و ٩٤ رخ داد چیست؟ آیا اصلاح طلبان از هویت خود عدول کرده اند؟
آذر منصوری : هر جریان سیاسی بر اساس گفتمانی که در واقع هویت آن جریان را می سازد ،در شرایط متفاوت ممکن است رویکردهای متفاوتی را در پیش بگیرد.سه رویکرد و جهت گیری اصلاحات که اخیرا آقای خاتمی به آن اشاره داشته اند عبارتند از:
1.ضدیت با استبداد و دیکتاتوری
2.استقلال و عدم مداخله خارجی در امور کشور.
3.پیشرفت و توسعه همه جانبه.
با این جهت گیری کلی قاعدتا در بزنگاههای مهمی مانند انتخابات که تا اطلاع ثانوی در دسترس ترین سطح از مشارکت سیاسی در ایران است ،
شکل گیری هر ائتلافی محتمل و ممکن خواهد بود.در واقع در انتخابات 92 و 94 اگر دقت کنیم با توجه به گفتمان اصلاح طلبی که بر جریان سازی اصلاحات در ساختار حقیقی و حقوقی ایران برای تحقق مردمسالاری سازگار با دین تاکید دارد ،اصلاح طلبان نه تنها از گفتمان خود فاصله نگرفتند ،بلکه از فرصت انتخابات استفاده کردند تا هم نهاد انتخابات را حفظ کرده باشند هم با توجه به موقعیت جدیدی که پس از رفتن پرونده ایران به شورای امنیت رفته بود،را با بهره گیری از این ظرفیت خارج کنند و هم با کمک به تشکیل یک دولت کار آمد و عاقل زمینه به چرخش در آوردن چرخ توسعه و پیشرفت کشور را فراهم کرده باشند .در انتخابات 94 هم همین راه ادامه پیدا کرد.قاعدتا اگر اصلاح طلبی جریانسازی اصلاحات در ساختار حقیقی و حقوقی ایران است ،تکیه اصلاح طلبان بر استفاده از ظرفیت های قانونی در همین ساختار است .اتفاقا من معتقدم اصلاح طلبان در این دو انتخابات نه تنها هویت خود را حفظ کردند،بلکه از مناسب ترین و ممکن ترین استراتژی برای برداشتن یک گام به جلو در هر انتخابات استفاده کردند.البته از این به بعد هم بسیار مهم است که این انسجام و ائتلاف برای دور کردن کشور از تند روی و افراط و حرکت کشور در مسیر توسعه و پیشرفت استفاده شود.این گفتمان به نظر من روزبروز در حال فراگیرتر شدن در کشور است.
* نظر خود را درباره اهمیت مشارکت مردم در دوره دوم انتخابات بیان نمایید.
آذر منصوری:ببینید 69 کرسی از 290 کرسی مجلس دهم به دور دوم کشیده شده است.این تعداد کرسی یعنی بیش از1/4کرسی های مجلس هنوز تکلیفشان روشن نشده است .این تعداد بطور قطع بر آرایش سیاسی مجلس آینده اثرگذار خواهد بود.
لیست امید در مرحله اول توانستیم اکثریت کرسی های مجلس را بدست گیرد.اما این اکثریت وقتی می تواند منجر به یک فراکسیون قدرتمند در مجلس دهم تبدیل شود که این اکثریت ،اکثریت مطلق باشد.در این مرحله اصلاح طلبان در59 کرسی امکان رقابت دارند. این طبیعی است و بر اساس تجربه انتخابات گذشته که در مرحله دوم درصد مشارکت نسبت به مرحله اول کمتر است و همین تجربه به ما می گوید در صورت کاهش مشارکت مردم در این حوزه ها شانس اصلاح طلبان برای موفقیت کم خواهد شد.بنابر این نتیجه این مرحله برای ما مهم است و باید تلاش کنیم که از یک طرف این ائتلاف و انسجام تقویت شود و از طرف دیگر مشارکت مردم در این حوزه ها افزایش پیدا کند
*در شرایط کنونی با انجام چه اقداماتی زمینه ی حضور زنان در مراکز تصمیم گیری فراهم می شود؟
آذر منصوری:حضور زنان ایران در مراکز تصمیم گیری را نمی توان در شرایطی که نرخ این حضور در ایران از 4 درصد فراتر نرفته است با دستورالعمل و یا نسخه شفا بخشی که در کوتاه مدت این شکاف را پر کند ،فراهم کرد.کشورهایی که امروز به نرخ قابل قبول تری از این حیث دست یافته اند ، نقطه آغازی داشته اند که حداقل یک دهه از آن می گذرد.بنابر این برای افزایش حضور زنان ایران در قدرت باید دید که این کشورها از چه راهبردهایی بهره گرفته اند و چه مسیری را تا کنون طی کرده اند.البته با در نظر داشتن این نکته که ممکن است هر راهبردی لزوما در ایران به نتیجه نرسد.این به این معنی است که باید جوامعی را جستجو کرد که دارای مشابهت های فرهنگی اجتماعی و سیاسی با کشور ما هستند.ذکر این نکته نیز لازم است که این مسئله معلول عوامل متعددی است که من در مقالاتی که در این ارتباط نوشته ام مفصل به آنها پرداخته ام.
در مجموع برای افزایش مشارکت سیاسی زنان باید در دو سطح ساختار حقیقی و حقوقی ایران تلاش کرد.از یک طرف باید ظرفیت های جامعه را در این خصوص بالا برد و اساسا دید آیا این مطالبه را می توان مطالبه قاطبه زنان ایران دانست که البته من معتقدم این مطالبه در حال فراگیر شدن است و از طرف برای افزایش حضور زنان در ساختار حقوقی تلاش کرد.یکی از این ظرفیت ها انتخابات است.یعنی از طریق حضور زنان در انتخابات و آراء عمومی تعداد آنها در نهاد منتخبی مانند مجالس ایران افزایش پیدا کند.یا دولت منتخب مردم از ظرفیت های خود برای بکارگیری بیشتر زنان در دولت در سطوح کلان ،خرد و میانی این نرخ را افزایش دهد و یا اینکه دولت یا مجلس لایحه و یا طرحی را ارائه و به تصویب برسانند که قانون انتخابات ما هم مانند افغانستان و پاکستان و ... سهمیه مشخصی در نظر بگیرد
· پیش بینی شما از فراکسیون زنان مجلس آتی و عملکرد در حوزه حقوق شرعی و قانونی زنان از طریق طرحهای پیشنهادی برای اصلاح قوانین و یا همراهی با دولت برای لوایح تلنبار شده در حوزه اصلاح قوانین چیست؟
آذر منصوری: من فکر می کنم اساسا مجلس آینده نگاهی متفاوت نسبت به مسائل زنان در مقایسه با مجالس پیشین دارد.دلیل هم گفتمان سازی بود که حداقل یک سال قبل از انتخابات هفتم اسفند شکل گرفت.ضمن اینکه قاعدتا عملکرد فراکسیون امید در بحث زنان می تواند تابعی از فعالیت و پیگیری نمایندگان منتخب زنی باشد که در مجلس دهم حضور دارند.البته نماینده های زن مجلس خود باید فراکسیونی را که کار ویژه اش موضوع زنان باشد در این مجلس ایجاد کنند.فراکسیونی ذیل فراکسیون امید و هم از تجربه زنان در مجالس پیشین ایران استفاده کنند و هم تجربه زنان دیگر کشورها.در این صورت می توان نسبت ببه پیگیری مطالبات زنان ایران در مجلس آینده امیدوار بود.
*آیا ماموریت شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان پس از دور دوم انتخابات مجلس پایان می یابد؟
-آذر منصوری :این شورا با این سازوکار و سامانه برای انتخابات هفتم اسفند شکل گرفته بود و به اعتقاد من کارآمد ترین سامانه انسجام بخشی اصلاح طلبان در سراسر کشور بود.
قاعدتا تا پس از برگزاری مرحله دوم انتخابات پرداختن به این موضوع که فعالیت این شورا در آینده چگونه خواهد بود ضرورتی ندارد به نظر من.علی القاعده بعد از مرحله دوم باید خود شورا تصمیم بگیرد که چگونه عمل نماید.این انتخابات نه اولین انتخابات ما بوده و نه آخرین انتخابات.بنابر این تصمیم گیری به بعد از انتخابات مرحله دوم موکول می شود
· عملکرد معاون رئیس جمهور در حوزه زنان و خانواده را چطور ارزیابی می کنید ؟
آذر منصوری :خانم مولاوردی در طول حضور خود در این جایگاه از همه ظرفیت هایی که در این ساختار وجود دارد برای مطرح شدن و پیگیری مطالبات و مسائل زنان ایران استفاده کرده اند.هر چند با ساختار معاونت از این حیت که باید به تناسب انتظارات اصلاح شود نقد دارم و این نقد را قبلا هم مطرح کرده ام.
خانم مولاوردی انصافا در طی این مدت پل ارتباطی بین مطالبات زنان ایران و دولت ایجاد کرده است و بخش عمده ای از هجمه هایی که علیه ایشان صورت می گیرد به دلیل همین پیگیری ها و به خصوص اقداماتی است که در حوزه زنان به انجام رسانده اند.
من بخش عمده مخالفت و سنگ اندازی ها را سیاسی می بینم.هر ناظر منصفی می تواند اذعان کند که معاونت زنان دولت یازدهم همه سعی و تجربه سالها فعالیت خود در حوزه زنان را بکار گرفته و اتفاقا عملکردی کاملا فراجناحی از خود بجای گذاشته اند.
*در سه حوزه وزارت امور خارجه، معاون زنان ریاست جمهوری و سازمان محیط زیست با بیشترین هجمه ها و حملات در جامعه از سوی طیف مخالف دولت هستیم و بحرانهای متعدد در راستای سنگ اندازی در این حوزه ها نشان از تحرکات جدی برای مقابله با فعالیت این سه حوزه دارد، بنظر شما این رویه نشان از چه دارد و آیا اقدامات زیرساختی و حضور بزرگترین مشکلات کشور در این سه حوزه نیاز به چه شرایطی برای اقدام موثر در ابن زمینه ها دارد؟
آذر منصوری: البته هجمه ها فقط مربوط به این حوزه ها نیست.تقریبا این هجمه شامل همه بخش های دولت می شود.امادر این سه بخش قبول دارم که تا حدودی هجمه بیشتر است به خصوص دو معاونت سازمان محیط زیست و معاونت زنان.
البته تا قبل از انتخابات هفتم اسفند و تاثیر برجام بر این انتخابات هجمه ها علیه وزارت امور خارجه کمتر بود و من تصور می کنم نتیجه انتخابات بر طول موج این مخالفت ها افزود.
ببینید فقط کافی است مقایسه ای بین عملکرد این سه حوزه و بخش های دیگر دولت بازدهم با دولت قبل شود. هم مقایسه کمی و هم مقایسه کیفی .
این مقایسه ها به طور قطع اگر منصفانه باشد ،جای هجمه ای و مخالفتی باقی نمی ماند.اگر هم نقدی هست که باید به صورت کارشناسی مطرح شودو قطعا پاسخ برای نقدها وجود خواهد داشت.اما این هجمه ها بیشتر از آنکه مبنای علمی و کارشناسی داشته باشد،متاسفانه سیاسی است و با هدف تضعیف دولت نزد افکار عمومی صورت می گیرد
*در زمینه حذف خانم خالقی منتخب اصفهان، یکی از اولین نفراتی که واکنش صریح نشان داد شخص شما بودید. میزان اهمیت و دلیل این اهمیت چه بوده و یا هست؟
آذر منصوری:ببینید حذف خانم خالقی منتخب مردم اصفهان هیچ محلی از اعراب در قانون انتخابات ندارد.این شیوه ابطال آراء یک بدعت جدید و خطرناک است به اعتقاد من.با این وصف یعنی شورای نگهبان در هر مرحله از انتخابات و پس از انتخابات می تواند اعلام ابطال آراء کند.کجای قانون چنین اختیاری به شورای نگهبان داده شده است؟
مسئله مهم تر اینکه مگر می شود ما از پنج نماینده اصفهان اعلام کنیم یک نفر آراءش باطل است و بقیه باطل نیست ؟این هم بدعت جدیدی است که تا کنون سابقه نداشته است و در قانون تعریفی برایش وجود ندارد.بعد از شمارش و اعلام آراء فقط در مقطع اعتبار نامه می توان مانع حضور منتخب مردم شد که آن هم اصول خود را دارد.بنابر این اولا سکوت در این زمینه جایز نیست و هر کس در این کشور مدافع نهاد انتخابات و قانون است نباید در برابر این رویه سکوت کند و دوم اینکه خانم خالقی یک زن است و با توجه به سهم اندک زنان ایران از قدرت باید از این سهم دفاع می کردم
*ارزیابی شما از جایگاه ایران در عرصه بین المللی، در دولت قبل و این دولت و آثار آن چیست؟
آذر منصوری :این سوال مهمی است و اتفاقا این روزها که به برجام حمله می شود ،باید این مقایسه ها صورت گیرد که هشت سال قبل از دولت یازدهم سیاست خارجی ما به کجا رسیدو امروز جمهوری اسلامی توانسته به چه جایگاهی دست پیدا کند.
وقتی پرونده کشوری به شورای امنیت می رود به این معنی است اکثریت اعضا کشورهای عضو به این ارجاع رای داده اند .اما وقتی که قرار است پرونده کشو ری از شورای امنت خارج شود باید که همه کشورهای عضو این شورا به خروج آن رای دهند.نمی دانم چرا دوستانی که امروز به دیپلماسی دولت یازدهم ایراد می گیرد این موارد را روشن نمی کنند.وقتی گفته می شود همه کشورهای عضو ،موضوع روشن است و نیاز به تفسیر و تحلیل ندارد.سوال این است ؛این مذاکرات 22 ماهه برای چه بود؟تیم دیپلماسی کشور ما توانست سخت ترین کار ممکن را با مذاکره آسان سازد.پرونده ایران به شورای امنیت رفته بود 5 قطعنامه ظالمانه و به دنبال آن تحریم های ظالمانه ترعلیه ایران صادر شده بود.این نتیجه رویکرد تنش زای دولت گذشته بود و بس.
حال این دولت با گفتگو و چانه زنی و البته از موضع دفاع از حقوق ایران، پرونده ایران را از شورای امنیت خارج کرده و با اجرای برجام تحریم ها خاتمه خواهد یافت و حقوق جمهوری اسلامی هم در زمینه فن آوری هسته ای حفظ خواهد شد.امروز ایران هم در دنیا و هم در متطقه به عنوان کشوری که به دنبال تعامل سازنده و تحقق صلح و برقراری گفتگو در جهان است شناخته می شود و مردم هم به فردای خود پس از برجام امیدوارتر شده اند.این هم به صلاح ملک است و هم به صلاح ملت.
*در زمینه آسیبهای اجتماعی موجود در جامعه خصوصا در حوزه زنان، با توجه به عدم ایفای نقش صحیح صداوسیما، احزاب اصلاح طلب چه نقشی بعنوان یاریگر وضعیت موجود می توانند داشته باشند؟
آذر منصوری:در اینکه حضور کمرنگ زنان در مجالس ایران می تواندهمه علت بروز آسیب های محدود به زنان ایران باشد ،و یا اینکه نقص قوانین همه علت باشد ،نمی توان با قاطعیت نظر داد.در حوزه آسیب های اجتماعی اساسا نمی توان به دنبال یک یا دو علت مشخص بود.آسیب های اجتماعی مولود مجموعه ای از علت ها و دلایل است که بخشی از آن به قوانین بر می گردد.شما ببینید در زمینه کودک آزاری مگر ما قانون نداریم ،اما چرا همچنان شاهد این پدیده هستیم؟
ببینید برای کاهش آسیب های اجتماعی هم باید در سطح ساختار حقوقی اصلاحاتی ایجاد شود و هم در سطح جامعه که نیاز به اقدامات مکمل و ریشه ای است و از همه مهم تر هیچ دولتی با بهترین قانون بدون همراهی مردم نمی تواند مشکلات جامعه را حل کند .
زنان ایران در انتخابات اخیر در مرحله ثبت نام حضوری 4 برابر دوره قبل داشتند یعنی از 3 درصد به 12 درصد در این مرحله رسید.اما نزدیک به 60 درصد رد صلاحیت شدند و اجازه ورود به مرحله انتخاب شدن را پیدا نکردند.من امیدوارم به دلیل اینکه این رشد نشان دهنده بالا رفتن تقاضا و افزایش اعتماد به نفس زنان ایران برای حضور در مقدرات اساسی مملکت است و از طرف دیگر 13 نفر انتخاب شدند که این هم رکورد خوبی است و نوید تغییرات و اصلاحات بیشتری را در قوانین می دهد
*پیش بینی شما از وضعیت انتخابات ریاست جمهوری بعدی با توجه به شرایط موجود چیست؟
آذر منصوری : این نتیجه بستگی مستقیم به رفتار جریان های سیاسی اصلی در این انتخابات دارد. به طور قطع هر جریانی با واقع بینی نسبت به شرایط کشور و مطالبات مردم راهبرد مناسب تری اتخاذ کند پیروز این رقابت خواهد بود. اینکه چه کدام جریانها، جریان اصلی این انتخابات باشند تحولات یک سال آینده آنرا روشن خواهد کرد.
بر اساس تجربه موفق انتخابات 92 و 94 و فرمول موفقی که اصلاح طلبان و حامیان دولت داشتند و بر اساس حضور ا دولت های قبل یکی از جریان های اصلی انتخابات آینده تداوم ائتلافی است که از 92 آغاز خواهد شد و چنانچه بر آیند این ائتلاف آثار مثبتی برای مردم ، منافع ملی و کشور به دنبال داشته باشد ، این جریان, جریان پیروز در انتخابات آینده خواهد بود.
* آیا به نظرشما وحدت کم نظیر اصلاح طلبان درمقاطع حساس تصمیم گیریهای چند انتخابات اخیر و روز به روز گسستگی هرچه بیشتر اصولگرایان نشان از رو به ضعف نهادن جریان اصولگرایی در کشور است یا اتفاقی مقطعی و ناشی از اشتباهات تاکتیکی پی در پی سردمداران این طیف سیاسی؟و آیا این روند رو به ضعف اصولگرایان در افق سیاسی کشور را به نفع نظام و مردم می دانید یا ضرر؟
- ببینید جریان اصولگرایی قبل از اینکه قدرت را یکدست در اختیار بگیرد ،نقدهایی را به جریان اصلاحات مطرح می کرد و بر اساس این نقدها داعیه داشت که با حضور خود در قدرت این ایرادات را رفع می کند و کارنامه موفقی از خود به جای خواهد گذاشت.
آنها اصلاح طلبان را به انواع نقدها و تهمت ها نواختند و با انواع و اقسام اتهامات و البته خطای استراتژیک اصلاح طلبان همه نهادهای قدرت را در اختیار گرفتند.دو دوره دولت و سه دوره شوراها ی شهر و اغلب شهرداری ها و سه دوره مجلس تقریبا به طور یکدست در اختیار اصولگرایان بود.این مدت فرصت کافی بود برای اجرای برنامه های این جریان سیاسی که کشور را آن طور که می خواهند اداره کنند.در این اثنا صحنه رقابت نابرابر انتخاباتی هم به کمک آنان آمد ،اما نتیجه همانی شد که امروز می بینیم.
بیشترین سطح فساد سازمان یافته در دولت قبل شکل گرفته و پرونده ایران و اقتصاد ایران در بدترین حالت ممکن قرار گرفت.تورم نزدیک به 40 درصد و رشد اقتصادی منفی 6 درصد و بزرگ شدن لشگر فقرا و کوچک شدن سفره مردم و ایجاد فضای روانی نا امن برای طبقات متوسط رو به فرودست تنها بخشی از کارنامه اقتصادی دولت نهم و دهم است. این در حالی بود که مفت 140 دلاری می توانست زمینه تحقق رشد پیش بینی شده در سند چشم انداز بیست ساله جمهوری اسلامی را فراهم کند.سیاست خارجی ایران هم همان طور که گفته شد در بدترین وضع ممکن قرار گرفت.
من فکر می کنم مشکل اصلی اصولگرایان به خصوص طیف تند رو امروز عدم پذیرش نقدها و آسیب شناسی واقع بینانه رفتارهایی است که باعث شده این جریان نه تنها پایگاه اجتماعی خود را از دست دهد،بلکه این کارنامه ناموفق و فقدان برنامه جدید و مقتضی برای شرایط امروز ایران مشکل اصلی آنان است.اینکه یک جریان سیاسی برای حضور در قدرت به حذف رقیب یا رقبای سیاسی خود دل ببندد ،حداقل انتحابات 94 نشان داد که درمانی برای مشکلاتی که امروز این جریان با آن مواجه است نخواهد بود.
بودن جریان های سیاسی شناسنامه دار در هر صورت برای کشور یک فرصت است و امیدوارم روزی همه جریان های دلسوز کشور بتوانند با تکیه بر منافع ملی بر سر موضوعات مهم کشور به گفتگو بنشینند .